Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

sorte suā contentus

  • 1 contentus

       - v. l'adv. contente. [st1]1 [-] contentus, a, um: part. passé de contendo. a - tendu, raide. b - qui fait effort pour, ardent, zélé, appliqué fortement.    - funis contentus, Hor.: corde raide.    - contento poplite, Hor.: le jarret tendu.    - contentis corporibus, Cic, Tusc. 2, 54: en tendant les muscles du corps.    - contentissima voce, Apul. M. 4, 10: d'un ton de voix très élevé.    - plaga hoc gravior, quo est missa contentior, Cic. Tusc. 2, 57: coup d'autant plus rude qu'il a été porté avec des muscles plus fortement tendus.    - mens contenta in aliqua re, Lucr. 4, 964: esprit appliqué fortement à qqch. --- alicui rei, Ov. M. 15, 515. [st1]2 [-] contentus, a, um: part. passé de contineo - "qui se tient dans les limites de"; qui se borne à, content de, satisfait de.    - compar. contentiores Plaut. Poen. 460.    - contentus aliqua re: satisfait de qqch.    - contentus suis rebus, Cic.: content de ce qu'on a.    - contentus sua sorte: content de son sort.    - contentus parvo, Cic. Off. 1, 70: content de peu.    - quibus (rhetoribus) non contentus, Cic. Br. 316: ne me contentant pas de ces rhéteurs.    - nec possidendis agris publicis contenti, Liv. 6, 14, 11: et ils ne se contentaient pas d'accaparer les terres de l'état.    - est philosophia paucis contenta judicibus, Cic. Tusc. 2, 4: la philosophie se contente d'un petit nombre de juges.    - avec gén. contentus victoriae. --- Tert. Marc. 5, 11, cf. Scaev. Dig. 32, 37, 4.    - contenti hostes sustinuisse, Vell.: contents d'avoir tenu tête à l'ennemi.    - avec inf. jam fugere contentus, Curt. 4, 10: content désormais de fuir.    - contentus non lacessi, Curt. 4, 12: content de ne pas être attaqué.    - avec prop. inf. Quint. 5, 14, 24 ; Sen. Ep. 58, 6.    - au vocatif o nullā dolor contente poenā, quaere supplicia horrida, incogitata, infanda, Sen. Oet. 295: o douleur que nulle vengeance ne peut satisfaire, invente quelque supplice affreux, inouï, sans exemple.    - (eo) contentus quod: content de ce que.    - eo contentus si: content si. --- Cic. Verr. 1, 3; Tim. 8, Liv. 28, 27, 14 ; [sans eo] Sen. Vit. 17, 4.    - avec ut, ne.    - ne intersimus armis, contentum ait se esse, Liv. 33, 21, 5: il déclare ne demander que notre neutralité.    - hoc contentus ut: content de. --- Sen. Ep. 25, 5 ; Suet. Aug. 82.    - se contentus est, et tamen non viveret, si foret sine homine victurus, Sen.: il se suffit à lui-même, et pourtant il ne vivrait pas s'il devait vivre seul.
    * * *
       - v. l'adv. contente. [st1]1 [-] contentus, a, um: part. passé de contendo. a - tendu, raide. b - qui fait effort pour, ardent, zélé, appliqué fortement.    - funis contentus, Hor.: corde raide.    - contento poplite, Hor.: le jarret tendu.    - contentis corporibus, Cic, Tusc. 2, 54: en tendant les muscles du corps.    - contentissima voce, Apul. M. 4, 10: d'un ton de voix très élevé.    - plaga hoc gravior, quo est missa contentior, Cic. Tusc. 2, 57: coup d'autant plus rude qu'il a été porté avec des muscles plus fortement tendus.    - mens contenta in aliqua re, Lucr. 4, 964: esprit appliqué fortement à qqch. --- alicui rei, Ov. M. 15, 515. [st1]2 [-] contentus, a, um: part. passé de contineo - "qui se tient dans les limites de"; qui se borne à, content de, satisfait de.    - compar. contentiores Plaut. Poen. 460.    - contentus aliqua re: satisfait de qqch.    - contentus suis rebus, Cic.: content de ce qu'on a.    - contentus sua sorte: content de son sort.    - contentus parvo, Cic. Off. 1, 70: content de peu.    - quibus (rhetoribus) non contentus, Cic. Br. 316: ne me contentant pas de ces rhéteurs.    - nec possidendis agris publicis contenti, Liv. 6, 14, 11: et ils ne se contentaient pas d'accaparer les terres de l'état.    - est philosophia paucis contenta judicibus, Cic. Tusc. 2, 4: la philosophie se contente d'un petit nombre de juges.    - avec gén. contentus victoriae. --- Tert. Marc. 5, 11, cf. Scaev. Dig. 32, 37, 4.    - contenti hostes sustinuisse, Vell.: contents d'avoir tenu tête à l'ennemi.    - avec inf. jam fugere contentus, Curt. 4, 10: content désormais de fuir.    - contentus non lacessi, Curt. 4, 12: content de ne pas être attaqué.    - avec prop. inf. Quint. 5, 14, 24 ; Sen. Ep. 58, 6.    - au vocatif o nullā dolor contente poenā, quaere supplicia horrida, incogitata, infanda, Sen. Oet. 295: o douleur que nulle vengeance ne peut satisfaire, invente quelque supplice affreux, inouï, sans exemple.    - (eo) contentus quod: content de ce que.    - eo contentus si: content si. --- Cic. Verr. 1, 3; Tim. 8, Liv. 28, 27, 14 ; [sans eo] Sen. Vit. 17, 4.    - avec ut, ne.    - ne intersimus armis, contentum ait se esse, Liv. 33, 21, 5: il déclare ne demander que notre neutralité.    - hoc contentus ut: content de. --- Sen. Ep. 25, 5 ; Suet. Aug. 82.    - se contentus est, et tamen non viveret, si foret sine homine victurus, Sen.: il se suffit à lui-même, et pourtant il ne vivrait pas s'il devait vivre seul.
    * * *
    I.
        Contentus, Participium. Tendu, Roidi, Estendu.
    \
        Contentum corpus et Remissum, contraria. Cic. Affermi, Roidi.
    \
        Arcus contentus. Ouid. Bendé, Tendu.
    \
        Ceruix contenta. Virgil. Le col tendu et roide.
    \
        Quum contento cursu Italiam peteret. Cic. Tout d'une course, Sans s'arrester.
    \
        Fides in cithara contentae, et Incontentae, contraria. Cic. Les cordes d'une harpe tendues et roidies.
    \
        Tormenta telorum contenta atque adducta vehementius. Cic. Bendez et roidis, Tendus.
    II.
        Contentus, Nomen adiectiuum potius quam participium. Plaut. Content de ce qu'il ha.
    \
        Contentus est paruo. Quintil. Il se passe à peu de chose.
    \
        Viuit sua sorte contentus. Horat. Il se contente de ce qu'il ha.
    \
        Contentus hac iniquitate non fuit. Cic. Il ne luy suffist pas d'avoir faict ce tort.

    Dictionarium latinogallicum > contentus

  • 2 contentus

    I a, um [ contendo ]
    contentis oculis persĕqui aliquem Su — пристально следить за кем-л.
    mens alicui rei contenta O — мысль, целиком поглощённая чём-л
    II contentus, a, um [ contineo ]
    довольствующийся, удовлетворённый (aliquā re Enn etc. и alicujus rei Dig, Eccl; paucis H; minimo, parvo C)
    c. hostes sustinuisse VP — довольствуясь тем, что удержал неприятеля
    eo c. quod... C, L — довольствуясь тем, что...
    c. (sc. sua sorte) vivit Hон доволен своей судьбой

    Латинско-русский словарь > contentus

  • 3 zufrieden

    zufrieden, parvo od. paucis contentus (der sich mit wenigem begnügt, der mit wenigem zufrieden ist). – sorte suā contentus (der mit seinem Schicksal zufrieden ist). – tranquillus (ruhig, vom Gemüt). – vollkommen z. sein, satis superque habere: laß mich z.! mitte me! quin omitte me!: jmd. z. lassen, alqm missum facere: wenn du es z. bist, si tuā voluntate fieri poterit. – mit etwas zufrieden, alqā re contentus (sich mit etwas begnügend): mit etwas z. sein, alqā re contentum esse (mit etwas sich begnügen); acquiescere alqā re (sich bei etwas beruhigen, nichts weiter verlangen); in alqa re acquiescere [2804]( in etwas Ruhe und Befriedigung finden); boni consulere alqd (etw. zum guten auslegen = sich mit etw. zufrieden erklären, z.B. alcis laborem); alqd probare od. approbare (etw. billigen, etw. gut u. richtig finden); alqd accipere (etwas annehmen); alcis rei me non paenitet (es erregt etwas in mir keinen Unwillen, ich habe mich übernichts zu beklagen, z.B. eius condicionis: u. a senatu quanti fiam minime me paenitet, ich kann mit der Achtung, die mir der Senat bezeigt, gar wohl zufrieden sein): mit etwas nicht z. sein, s. unzufrieden (sein). – mit seiner Lage z. sein, sorte suā contentum vivere: mit einer Entschuldigung z. sein, excusationem accipere: wir müssen mit dem (nackten) Leben z. sein, satis est si vivimus. – mit jmd. z. sein, alqm probare; alqm laudare, collaudare (jmd. beloben); alqm amare (sich jmdm. zu Liebe und Dank verpflichtet fühlen, auch »wegen etw.«, de alqa re); bei etwas, alcis operam in alqa re probare: du sollst mit mir z. sein, me laudabis: ich bin mit mir z., mihi placeo (ich gefalle mir); ego me amo, z.B. daß etc., quod etc. (ich fühle mich mir zu Liebe u. Dank verpflichtet); ago gratias mihi, z.B. daß ich etc., quod etc. (ich statte mir selbst Dank ab). – jmd. zufriedenstellen, alci satisfacere (jmd. befriedigen, völlig, cumulate); alqm placare (jmd. beruhigen). – sich z. geben bei etwas, se consolari de alqa re: sich über etwas nicht zufrieden geben können, angi alqā re (z.B. rebus Alexandri prosperis).

    deutsch-lateinisches > zufrieden

  • 4 unzufrieden

    unzufrieden, sorte suā non contentus (mit seinem Los nicht zufrieden). – morosus (eigensinnig, krittelig). – rerum mutationis cupidus (neuerungssüchtig [w. s.], v. Bürgern). – regis inimicus (der Person des Königs abhold). – unz. sein, suā sorte non contentum esse (mit seinem Los nicht zufrieden sein); novis rebus studere. novas res quaerere (nach Neuerungen streben im Staate). – unzufrieden mit etwas, non contentus alqā re. – mit etwas oder jmd. unz. sein, non contentum esse alqā re (sich nicht mit etwas begnügen); alqm paenitet alcis rei oder alcis (es erregt jmdm. etwas oder eine Person Unlust od. Unwillen, er hat sich über etwas od. jmd. zu beklagen, z.B. me fortunae eius maxime: u. senatum magistratuum eius anni); alqm taedet alcis rei oder alcis (es erregt etwas od. jmd. meinen Widerwillen, z.B. me vitae: u. populum omnium magistratuum eius anni); accusare alqd od. alqm (Klage, Beschwerde führen über etwas od. über jmd.): mit sich selbst unz. sein, sibi displicere (ganz, totum); me paenitet mei. unzufrieden über etwas, indignans od. indignatus alqd: unz. über etwas sein, indignari alqd.

    deutsch-lateinisches > unzufrieden

  • 5 sors

    sors, tis (nom. sortis, Plaut. Cas. 2, 6, 28; abl. sorti. C. I. L. 198, 54; 200, 16; Plaut. Cas. 2, 7, 5; Liv. 4, 37, 6; 28, 45, 11; 29, 20, 4; cf. Neue, Formenl. 1, 241; but sorti is dat., Verg. G. 4, 165 Forbig. ad loc.; Sil. 7, 3, 65), f. [2. sero; cf.: fors, fero], any thing used to determine chances.
    I.
    Lit., a lot:

    aut populna sors aut abiegna,

    Plaut. Cas. 2, 6, 32:

    coniciam sortes in sitellam,

    id. ib. 2, 5, 34 sq.:

    tot in hydriam sortes conicerentur,

    Cic. Verr. 2, 2, 51, § 127:

    ponere in sitellam,

    Liv. 41, 18, 8;

    and simply conicere,

    Plaut. Cas. 2, 6, 34 sq.; Cic. Lig. 7, 21:

    deicere,

    Caes. B. C. 1, 6 fin.; Verg. A. 5, 490; cf.:

    cum dejecta in id sors esset,

    lots were cast for it, Liv. 21, 42:

    miscere,

    Cic. Div. 2, 41, 86:

    ducere,

    id. ib. 2, 41, 86; id. Verr. 2, 4, 64, § 143:

    cum de consularibus mea prima sors exisset,

    id. Att. 1, 19, 3:

    ut cujusque sors exciderat,

    Liv. 21, 42, 3:

    sortem in sitellam latam,

    id. 41, 18, 8 Weissenb.:

    et Caere sortes extenuatas (creditum est), as an omen of ill,

    id. 21, 62, 5 and 8:

    sortes suā sponte adtenuatas,

    id. 22, 1, 11.—Of chances or tickets in a lottery, Suet. Aug. 75 fin.; Lampr. Heliog. 21 fin.
    II.
    Transf.
    A.
    Abstr., a casting or drawing of lots, decision by lot, lot:

    quaestor quem sors dedit,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 3, § 11:

    res revocatur ad sortem,

    id. Verr. 2, 2, 51, § 127:

    sorti sum victus,

    Plaut. Cas. 2, 7, 5:

    ei sorte provincia Sicilia obvenit,

    Cic. Verr. 2, 2, 6, § 17; cf.:

    cui Sicilia provincia sorte evenisset,

    Liv. 29, 20;

    for which: cui ea provincia sorti evenit,

    id. 4, 37, 6:

    Q. Caecilio sorte evenit, ut in Bruttiis adversum Hannibalem bellum gereret,

    id. 28, 45, 11:

    sorte ductus,

    Cic. Rep. 1, 34, 51; Sall. Fragm. ap. Serv. Verg. A. 2, 201:

    sorte ducti e primoribus civitatis unus et viginti,

    Tac. A. 1, 54; 13, 29: sorte in provinciam proficisci, S. C. ap. Cic. Fam. 8, 8, 8:

    sorte agros legionibus assignare, Brut. ib., 11, 20, 3 et saep.: de se ter sortibus consultum dicebat,

    Caes. B. G. 1, 53 fin.:

    jubet extra sortem Theomnastum renuntiari,

    Cic. Verr. 2, 2, 51, § 127:

    extra sortem agrum Campanum dividere,

    Suet. Caes. 20. —
    B.
    A lot, share, the duty assigned by lot, esp. of the prætors, who divided by lot the duties of their office:

    praetores, Q. Fulvius Flaccus urbanam, M. Valerius Laevinus peregrinam sortem in juris dictione habuit,

    Liv. 23, 30, 18; 22, 35, 5; cf.:

    urbana, peregrina (sc. sors),

    id. 27, 36, 10; 28, 10, 9 al.:

    urbana et peregrina (provinciae), quae duorum ante sors fuerat,

    id. 25, 3, 2; 24, 44, 2; [p. 1733] cf. id. 35, 41, 6:

    comitia suae sortis esse,

    i.e. had by lot been assigned to him, id. 35, 6, 2;

    hence, numquam ex urbe afuit nisi sorte,

    i.e. on official duty, Cic. Planc. 27, 67.—
    C.
    In gen., an oracular response (which was often written on a little tablet or lot), a prophecy (cf. responsum):

    cum (Spartiatae) oraculum ab Jove Dodonaeo petivissent legatique illud, in quo inerant sortes, collocavissent: simia et sortis ipsas et cetera quae erant ad sortem parata, disturbavit,

    Cic. Div. 1, 34, 76:

    ut interpres egeat interprete et sors ipsa ad sortis referenda sit,

    id. ib. 2, 56, 115:

    Italiam Lyciae jussere capessere sortes,

    i.e. the oracles of the Lycian Apollo, Verg. A. 4, 346; 4, 377; so,

    Phoebeae,

    Ov. M. 3, 130:

    faticinae,

    id. ib. 15, 436:

    sacrae,

    id. ib. 1, 368;

    11, 412: edita oraculo,

    Curt. 3, 1, 16; 5, 4, 11; 6, 9, 18; Val. Max. 1, 6, 3:

    neque responsa sortium ulli alii committere ausus,

    Liv. 1, 56: conjecturam postulat, ut se edoceret, Quo sese vertant tantae sortes somniūm, Enn. ap. Cic. Div. 1, 21, 42 (Trag. v. 64 Vahl.).—
    2.
    In partic., oracular sayings, verses, or sentences at the opening of a book, selected for the purpose:

    sortes Vergilii or Vergilianae,

    Lampr. Alex. Sev. 14, 5; Spart. Had. 2, 8:

    sacrae,

    Tib. 1, 3, 11:

    sanctorum,

    Isid. Orig. 8, 9, 28:

    sortes tollere,

    Tib. 1. 1.:

    ducere,

    Juv. 6, 583:

    de paginis poëtae cujusdam sortem consulere,

    Aug. Conf. 4, 3:

    de paginis evangelicis sortes legere,

    id. Ep. 119.—
    D.
    In gen., like the Engl. lot, for fate, destiny, chance, fortune, condition, share, part (esp. freq. after the Aug. per.; cf.

    fors, casus, fortuna): nescia mens hominum fati sortisque futurae,

    Verg. A. 10, 501:

    ferrea sors vitae,

    Ov. Tr. 5, 3, 28:

    vires ultra sortemque senectae,

    Verg. A. 6, 114:

    iniqua,

    id. ib. 6, 332; Liv. 38, 23:

    qui fit, ut nemo, quam sibi sortem Seu ratio dederit seu fors objecerit, illa Contentus vivat,

    Hor. S. 1, 1, 1:

    sperat infestis, metuit secundis Alteram sortem,

    id. C. 2, 10, 14:

    sors mea fuit irrequieta,

    Ov. M. 2, 386:

    sors querenda, Non celanda foret,

    id. ib. 3, 551:

    aliena,

    Liv. 21, 43, 2:

    sunt quibus ad portas cecidit custodia sorti,

    to whose lot, Verg. G. 4, 165; Sil. 7, 368:

    homines ultimae sortis,

    Suet. Aug. 19; cf.: non tuae sortis juvenem, of your rank or condition, Hor. C. 4, 11, 22:

    sors tua mortalis,

    Ov. M. 2, 56:

    nec cedit nisi sorte mihi,

    id. ib. 5, 529:

    dilectos inter sors prima sodales,

    id. Tr. 4, 5, 1:

    huic sortem concede priorem,

    id. A. A. 1, 581:

    quattuor ille quidem juvenes totidemque crearat Femineae sortis,

    i. e. of the female sex, id. M. 6, 680; so,

    feminea,

    id. ib. 13, 651:

    altera,

    id. ib. 9, 676; cf. id. ib. 3, 329:

    Saturni sors ego prima fui,

    i. e. the first child, id. F. 6, 30:

    suae sortis oblitus,

    Curt. 3, 2, 11:

    ultima,

    id. 9, 2, 6:

    nec pars nec sors in sermone isto,

    Vulg. Act. 8, 21.—With gen.:

    cujus mali sors incidit Remis,

    Hirt. B. G. 8, 12, 3:

    incommodi,

    id. ib. 8, 1 fin.:

    nobis quoniam prima animi ingenique negata sors est, secundam ac mediam teneamus,

    Liv. 22, 29, 9:

    puer post avi mortem in nullam sortem bonorum natus (opp. omnium heredi bonorum),

    to no share of the property, id. 1, 34, 3:

    praedae mala sors,

    Ov. M. 13, 485:

    utrius vitae sortem legant,

    Just. 1, 6, 6:

    servitutis,

    id. 6, 5, 1.—
    2.
    In partic., in mercant. lang. (prop. fortune, money; hence), capital bearing interest, principal:

    et sors et fenus,

    Plaut. Most. 3, 1, 122; 5, 2, 38; 3, 1, 34; 3, 1, 64; 3, 1, 70; 3, 1, 84; Ter. Ad. 2, 2, 35; Cic. Att. 6, 1, 3; Liv. 6, 14; 6, 15; Plin. praef. § 23; Mart. 5, 42, 3; Dig. 33, 2, 24; Inscr. Orell. 4405; cf. Varr. L. L. 6, § 65, and id. ib. 5, § 183 Müll.—
    E.
    A rank, class, order (late Lat.):

    ex turbā imae sortis,

    Amm. 14, 6, 25.

    Lewis & Short latin dictionary > sors

  • 6 sors

        sors (old nom. sortis, T.), tis, abl. sorte or sortī, f    [1 SER-], a lot: tot in hydriam sortes conicerentur: neque eorum sortes deiciuntur, Cs.: cum deiecta in id sors esset, lots were cast for it, L.: cum de consularibus mea prima sors exisset: et cuiusque sors exciderat, L.: sortes suā sponte adtenuatas, L.— A casting of lots, drawing, decision by lot, lot: quaestor quem sors dedit: cui Sicilia provincia sorti evenisset, L.: Q. Caecilio sorti evenit, ut gereret, etc., L.: de se ter sortibus consultum dicebat, Cs.: iubet extra sortem Theomnastum renuntiari.— An oracular response, prophecy: ut sors ipsa ad sortīs referenda sit: Lyciae sortes, the oracles of the Lycian Apollo, V.: Faticinae, O.: edita oraculo, Cu.: responsa sortium, L.—In business, a capital, principal: de sorte nunc venio in dubium miser? T.: sorte caret: mergentibus semper sortem usuris, L.—Fig., a lot, share, duty assigned by lot: urbana peregrina (in the division of official duties), L.: comitia suae sortis esse, i. e. had been allotted to him, L.: numquam ex urbe afuit nisi sorte, i. e. on official duty.—A lot, fate, destiny, chance, fortune, condition, share, part: futura, V.: Ferrea vitae, O.: iniqua, V.: iniquissima, L.: illā (sorte) Contentus, H.: inrequieta, O.: Sunt quibus ad portas cecidit custodia sorti, to whose lot, V.: Saturni sors ego prima fui, i. e. the first child, O.: suae sortis oblitus, Cu.: puer in nullam sortem bonorum natus, to no share of the property, L.: praedae mala sors, O.— A sort, kind, sex, class: Non tuae sortis iuvenem, rank, H.: altera, sex, O.: nova pugnae, V.
    * * *
    lot, fate; oracular response

    Latin-English dictionary > sors

  • 7 viventes

    vīvo, vixi, victum, 3 ( pluperf. subj. syncop. vixet, Verg. A. 11, 118), v. n. [Sanscr. giv-, givami, live; Gr. bios, life; Goth. quius, living; Germ. quicken; Engl. quick], to live, be alive, have life (syn. spiro).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.: Ca. Eho, tua uxor quid agit? Me. Immortalis est. Vivit victuraque est, Plaut. Trin. 1, 2, 18:

    valet atque vivit (gnatus),

    Ter. Heaut. 3, 1, 21:

    nemo'st hominum qui vivat minus,

    id. Eun. 4, 6, 19; id. Ad. 3, 2, 34:

    vivere ac spirare,

    Cic. Sest. 50, 108:

    is demum mihi vivere atque frui animā videtur, qui, etc.,

    Sall. C. 2, 9.—With acc. of time:

    et pueri annos octingentos vivont... Quin mille annorum perpetuo vivont ab saeclo ad saeclum,

    Plaut. Mil. 4, 2, 85;

    4, 2, 87: Nemo est tam senex, qui se annum non putat posse vivere,

    Cic. Sen. 7, 24:

    vixi Annos bis centum,

    Ov. M. 12, 187:

    Aufidius vixit ad summam senectutem,

    Cic. Brut. 48, 179:

    ad centesimum annum,

    id. Sen. 6, 19:

    ad vesperum,

    id. ib. 19, 67:

    triginta annis,

    id. Off. 3, 2, 8:

    negat Epicurus, jucunde posse vivi, nisi cum virtute vivatur,

    live pleasantly unless we live virtuously, id. Tusc. 3, 20, 49.— Subst.: vīventes, ium, the living (opp. mortui), Lact. 5, 19, 25; 5, 3, 25.—With a homogeneous object:

    modice et modeste melius est vitam vivere,

    Plaut. Pers. 3, 1, 18; cf. Ter. Ad. 5, 4, 5; Cic. Verr. 2, 2, 47, § 118; id. Clu. 61, 170:

    tamne tibi diu videor vitam vivere?

    Plaut. Mil. 3, 1, 34:

    Bacchanalia vivunt,

    Juv. 2, 3.— Pass.:

    nunc tertia vivitur aetas,

    Ov. M. 12, 187.— Transf., of things:

    et vivere vitem et mori dicimus,

    Cic. Fin. 5, 14, 39; cf. id. Tusc. 1, 24, 56:

    saepes,

    Varr. R. R. 1, 14, 2:

    oleae,

    Plin. 16, 44, 90, § 241:

    cinis,

    Ov. R. Am. 732:

    ignes,

    id. F. 3, 427:

    picturatum opus,

    lives, Claud. IV. Cons. Hon. 589.—
    B.
    In partic.
    1.
    To survive, be still alive (mostly in secondary tenses):

    quas inimicitias si tam cavere potuisset, quam metuere solebat, viveret,

    would be still alive, Cic. Rosc. Am. 6, 17:

    is jam pridem mortuus est: si viveret, verba ejus audiretis,

    id. ib. 14, 42:

    Mustius dixisset, si viveret,

    id. Verr. 2, 1, 53, § 139:

    si viveret Hortensius cetera fortasse desideraret,

    id. Brut. 2, 6:

    si viveret, mihi cum illo nulla contentio jam maneret,

    id. Att. 14, 13, B, 4; id. Fam. 12, 1, 1:

    dixisti paulum tibi esse etiam nunc morae, quod ego viverem,

    id. Cat. 1, 4, 9; cf. id. Red. Quir. 4, 10:

    utinam L. Caesar valeret, Serv. Sulpicius viveret,

    id. Phil. 8, 7, 22:

    constitueram, neminem includere in dialogos eorum, qui viverent,

    id. Att. 13, 19, 3:

    divinat enim, quae futura fuerint, si Philippus vixisset,

    Liv. 41, 24, 4; cf.:

    quid Philippus, si vixisset, facturus fuerit,

    id. 41, 24, 5:

    qui censor fuisset, vetustissimusque ex iis, qui viverent, censoriis esset,

    id. 23, 22, 10; cf.:

    hic tamen vivit. Vivit? Immo vero etiam in senatum venit,

    Cic. Cat. 1, 1, 2: vivis;

    et vivis non ad deponendam sed ad confirmandam audaciam,

    id. ib. 1, 2, 4.—
    2.
    Euphemistically, vixit, he is done with life, he is dead:

    vixisse nimio satiu'st jam quam vivere,

    Plaut. Bacch. 1, 2, 43; cf. id. Most. 4, 3, 10.—
    3.
    Ita vivam, as true as I live, as a formula of asseveration:

    nam, ita vivam, putavi,

    Cic. Fam. 2, 13, 3; 2, 16, 20; id. Att. 5, 15, 2; Sen. Ep. 82, 11 al.—
    4.
    Ne vivam si, may I not live if, may I die if; as a form of asseveration:

    quid poteris, inquies, pro iis dicere? Ne vivam, si scio,

    Cic. Att. 4, 16, 8; id. Fam. 7, 23 fin.
    5.
    Si vivo, if I live, a formula of menacing:

    erit ubi te ulciscar, si vivo,

    Plaut. Ps. 5, 2, 26; id. Cas. 1, 1, 27; Ter. And. 5, 2, 25; id. Eun. 5, 5, 20.—
    6.
    In the phrases,
    a.
    Alicui vivere, to live for a person:

    haec qui misit, non sibi soli postulat Te vivere et suā causā excludi ceteros,

    Ter. Eun. 3, 2, 28; cf.:

    si tibi soli viveres,

    Cic. Marcell. 8, 25; cf.: secum vivere, II. B. infra.—
    b.
    In diem vivere, from hand to mouth, for the present hour, Cic. de Or. 2, 40, 169; id. Tusc. 5, 11, 33; id. Phil. 2, 34, 86; cf.:

    hi, qui in horam viverent,

    id. ib. 5, 9, 25.—
    c.
    De lucro vivere, a life that is clear gain, i. e. at the mercy of another, Cic. Fam. 9, 17, 1.—
    C.
    Pregn.
    1.
    To live well, live at ease, enjoy life:

    quod me cohortaris ad ambitionem et ad laborem, faciam quidem: sed quando vivemus?

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 4, § 12: vivite lurcones, comedones, vivite ventres, Lucil. ap. Non. p. 11, 8; Varr. ib. p. 156, 13; Cat. 5, 1; Hor. C. 3, 29, 43; id. Ep. 1, 6, 66.—Hence, in bidding farewell:

    vive valeque,

    Hor. S. 2, 5, 110; id. Ep. 1, 6, 67 al.; cf.:

    vivite, silvae,

    fare ye well, Verg. E. 8, 58.—
    2.
    Like our to live, for to last, endure, remain, be remembered (mostly poet.):

    vivet extento Proculeius aevo... Illum aget Fama superstes,

    Hor. C. 2, 2, 5:

    per omnia saecula famā vivam,

    Ov. M. 15, 879: mea semper gloria vivet, Cic. poët. ap. Gell. 15, 6, 3:

    tacitum vivit sub pectore vulnus,

    Verg. A. 4, 67:

    spirat adhuc amor Vivuntque commissi calores Aeoliae fidibus puellae,

    Hor. C. 4, 9, 11; cf. id. ib. 1, 32, 3:

    carmina,

    id. Ep. 1, 19, 2:

    scripta,

    Ov. Tr. 1, 7, 25:

    das nostro nomen victurum amori,

    id. Am. 3, 1, 65:

    odia,

    Stat. Th. 12, 441: mihi quidem Scipio, quamquam est subito ereptus, vivit tamen [p. 2002] semperque vivet, Cic. Lael. 27, 102:

    vivit vivetque semper, atque etiam latius in memoriā hominum et sermone versabitur, postquam ab oculis recessit,

    Plin. Ep. 2, 1, 11; Sen. Ben. 3, 5, 2.—
    II.
    Transf.
    A.
    To live on any thing or in any manner, i. e. to support life; to sustain or maintain one's self:

    stirpibus palmarum vivere,

    Cic. Verr. 2, 5, 50, § 131:

    piscibus atque ovis avium vivere,

    Caes. B. G. 4, 10 fin.:

    lacte atque pecore,

    id. ib. 4, 1;

    5, 14: cortice ex arboribus,

    id. B. C. 3, 49:

    coriis herbisque et radicibus vivere,

    Liv. 23, 30, 3:

    herbis Vivis et urticā,

    Hor. Ep. 1, 12, 8:

    siliquis et pane secundo,

    id. ib. 2, 1, 123:

    parvo,

    id. S. 2, 2, 1:

    rapto,

    Verg. A. 7, 749:

    de vestro,

    Plaut. Truc. 5, 61:

    misere,

    id. Aul. 2, 4, 36:

    parcius,

    Hor. S. 1, 3, 49:

    suaviter,

    id. Ep. 1, 8, 4:

    bene,

    id. ib. 1, 6, 56;

    1, 11, 29: rapto,

    Liv. 7, 25, 13; 27, 12, 5:

    verbum vivere quidam putant ad cibum pertinere,

    Dig. 50, 16, 234.— Impers. pass.:

    vivitur ex rapto,

    Ov. M. 1, 144. — Trop.:

    (sunt) in eo studia illa nostra, quibus antea delectabamur, nunc etiam vivimus,

    Cic. Fam. 13, 28, a, 2.—
    B.
    To live, i. e. to pass one's life, to reside, dwell, be in any place or manner (cf.:

    vitam dego): Rhodi,

    Cic. Fam. 4, 7, 4:

    extra urbem,

    id. Brut. 74, 258:

    Cypri,

    Nep. Chabr. 3, 4:

    in litteris vivere,

    Cic. Fam. 9, 26, 1; id. Sen. 11, 38:

    in maximā celebritate atque in oculis civium,

    id. Off. 3, 1, 3:

    in paupertate,

    id. Part. Or. 18, 63:

    in humilitate,

    Lact. 7, 9, 17: cum timore, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 14, 3:

    unis moribus et numquam mutatis legibus,

    Cic. Fl. 26, 63:

    e naturā,

    id. Fin. 3, 20, 68:

    convenienter naturae,

    id. ib. 3, 7, 26; id. Off. 3, 3, 13:

    valde familiariter cum aliquo,

    id. Att. 6, 6, 2; cf.:

    Hirtius vivit habitatque cum Balbo,

    id. ib. 14, 20, 4:

    cum Pansā vixi in Pompeiano,

    id. ib.:

    ecquis me vivit hodie fortunatior?

    Ter. Eun. 5, 8, 1:

    ego vivo miserrimus,

    Cic. Att. 3, 5:

    viveret in terris te si quis avarior uno,

    Hor. Ep. 2, 2, 157:

    illā sorte Contentus vivat,

    id. S. 1, 1, 3.—Prov.:

    secum vivere,

    to live for one's self, care only for one's self, Cic. Sen. 14, 49.— Impers. pass.:

    quoniam vivitur non cum perfectis hominibus, sed, etc.,

    Cic. Off. 1, 15, 46.

    Lewis & Short latin dictionary > viventes

  • 8 vivo

    vīvo, vixi, victum, 3 ( pluperf. subj. syncop. vixet, Verg. A. 11, 118), v. n. [Sanscr. giv-, givami, live; Gr. bios, life; Goth. quius, living; Germ. quicken; Engl. quick], to live, be alive, have life (syn. spiro).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.: Ca. Eho, tua uxor quid agit? Me. Immortalis est. Vivit victuraque est, Plaut. Trin. 1, 2, 18:

    valet atque vivit (gnatus),

    Ter. Heaut. 3, 1, 21:

    nemo'st hominum qui vivat minus,

    id. Eun. 4, 6, 19; id. Ad. 3, 2, 34:

    vivere ac spirare,

    Cic. Sest. 50, 108:

    is demum mihi vivere atque frui animā videtur, qui, etc.,

    Sall. C. 2, 9.—With acc. of time:

    et pueri annos octingentos vivont... Quin mille annorum perpetuo vivont ab saeclo ad saeclum,

    Plaut. Mil. 4, 2, 85;

    4, 2, 87: Nemo est tam senex, qui se annum non putat posse vivere,

    Cic. Sen. 7, 24:

    vixi Annos bis centum,

    Ov. M. 12, 187:

    Aufidius vixit ad summam senectutem,

    Cic. Brut. 48, 179:

    ad centesimum annum,

    id. Sen. 6, 19:

    ad vesperum,

    id. ib. 19, 67:

    triginta annis,

    id. Off. 3, 2, 8:

    negat Epicurus, jucunde posse vivi, nisi cum virtute vivatur,

    live pleasantly unless we live virtuously, id. Tusc. 3, 20, 49.— Subst.: vīventes, ium, the living (opp. mortui), Lact. 5, 19, 25; 5, 3, 25.—With a homogeneous object:

    modice et modeste melius est vitam vivere,

    Plaut. Pers. 3, 1, 18; cf. Ter. Ad. 5, 4, 5; Cic. Verr. 2, 2, 47, § 118; id. Clu. 61, 170:

    tamne tibi diu videor vitam vivere?

    Plaut. Mil. 3, 1, 34:

    Bacchanalia vivunt,

    Juv. 2, 3.— Pass.:

    nunc tertia vivitur aetas,

    Ov. M. 12, 187.— Transf., of things:

    et vivere vitem et mori dicimus,

    Cic. Fin. 5, 14, 39; cf. id. Tusc. 1, 24, 56:

    saepes,

    Varr. R. R. 1, 14, 2:

    oleae,

    Plin. 16, 44, 90, § 241:

    cinis,

    Ov. R. Am. 732:

    ignes,

    id. F. 3, 427:

    picturatum opus,

    lives, Claud. IV. Cons. Hon. 589.—
    B.
    In partic.
    1.
    To survive, be still alive (mostly in secondary tenses):

    quas inimicitias si tam cavere potuisset, quam metuere solebat, viveret,

    would be still alive, Cic. Rosc. Am. 6, 17:

    is jam pridem mortuus est: si viveret, verba ejus audiretis,

    id. ib. 14, 42:

    Mustius dixisset, si viveret,

    id. Verr. 2, 1, 53, § 139:

    si viveret Hortensius cetera fortasse desideraret,

    id. Brut. 2, 6:

    si viveret, mihi cum illo nulla contentio jam maneret,

    id. Att. 14, 13, B, 4; id. Fam. 12, 1, 1:

    dixisti paulum tibi esse etiam nunc morae, quod ego viverem,

    id. Cat. 1, 4, 9; cf. id. Red. Quir. 4, 10:

    utinam L. Caesar valeret, Serv. Sulpicius viveret,

    id. Phil. 8, 7, 22:

    constitueram, neminem includere in dialogos eorum, qui viverent,

    id. Att. 13, 19, 3:

    divinat enim, quae futura fuerint, si Philippus vixisset,

    Liv. 41, 24, 4; cf.:

    quid Philippus, si vixisset, facturus fuerit,

    id. 41, 24, 5:

    qui censor fuisset, vetustissimusque ex iis, qui viverent, censoriis esset,

    id. 23, 22, 10; cf.:

    hic tamen vivit. Vivit? Immo vero etiam in senatum venit,

    Cic. Cat. 1, 1, 2: vivis;

    et vivis non ad deponendam sed ad confirmandam audaciam,

    id. ib. 1, 2, 4.—
    2.
    Euphemistically, vixit, he is done with life, he is dead:

    vixisse nimio satiu'st jam quam vivere,

    Plaut. Bacch. 1, 2, 43; cf. id. Most. 4, 3, 10.—
    3.
    Ita vivam, as true as I live, as a formula of asseveration:

    nam, ita vivam, putavi,

    Cic. Fam. 2, 13, 3; 2, 16, 20; id. Att. 5, 15, 2; Sen. Ep. 82, 11 al.—
    4.
    Ne vivam si, may I not live if, may I die if; as a form of asseveration:

    quid poteris, inquies, pro iis dicere? Ne vivam, si scio,

    Cic. Att. 4, 16, 8; id. Fam. 7, 23 fin.
    5.
    Si vivo, if I live, a formula of menacing:

    erit ubi te ulciscar, si vivo,

    Plaut. Ps. 5, 2, 26; id. Cas. 1, 1, 27; Ter. And. 5, 2, 25; id. Eun. 5, 5, 20.—
    6.
    In the phrases,
    a.
    Alicui vivere, to live for a person:

    haec qui misit, non sibi soli postulat Te vivere et suā causā excludi ceteros,

    Ter. Eun. 3, 2, 28; cf.:

    si tibi soli viveres,

    Cic. Marcell. 8, 25; cf.: secum vivere, II. B. infra.—
    b.
    In diem vivere, from hand to mouth, for the present hour, Cic. de Or. 2, 40, 169; id. Tusc. 5, 11, 33; id. Phil. 2, 34, 86; cf.:

    hi, qui in horam viverent,

    id. ib. 5, 9, 25.—
    c.
    De lucro vivere, a life that is clear gain, i. e. at the mercy of another, Cic. Fam. 9, 17, 1.—
    C.
    Pregn.
    1.
    To live well, live at ease, enjoy life:

    quod me cohortaris ad ambitionem et ad laborem, faciam quidem: sed quando vivemus?

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 4, § 12: vivite lurcones, comedones, vivite ventres, Lucil. ap. Non. p. 11, 8; Varr. ib. p. 156, 13; Cat. 5, 1; Hor. C. 3, 29, 43; id. Ep. 1, 6, 66.—Hence, in bidding farewell:

    vive valeque,

    Hor. S. 2, 5, 110; id. Ep. 1, 6, 67 al.; cf.:

    vivite, silvae,

    fare ye well, Verg. E. 8, 58.—
    2.
    Like our to live, for to last, endure, remain, be remembered (mostly poet.):

    vivet extento Proculeius aevo... Illum aget Fama superstes,

    Hor. C. 2, 2, 5:

    per omnia saecula famā vivam,

    Ov. M. 15, 879: mea semper gloria vivet, Cic. poët. ap. Gell. 15, 6, 3:

    tacitum vivit sub pectore vulnus,

    Verg. A. 4, 67:

    spirat adhuc amor Vivuntque commissi calores Aeoliae fidibus puellae,

    Hor. C. 4, 9, 11; cf. id. ib. 1, 32, 3:

    carmina,

    id. Ep. 1, 19, 2:

    scripta,

    Ov. Tr. 1, 7, 25:

    das nostro nomen victurum amori,

    id. Am. 3, 1, 65:

    odia,

    Stat. Th. 12, 441: mihi quidem Scipio, quamquam est subito ereptus, vivit tamen [p. 2002] semperque vivet, Cic. Lael. 27, 102:

    vivit vivetque semper, atque etiam latius in memoriā hominum et sermone versabitur, postquam ab oculis recessit,

    Plin. Ep. 2, 1, 11; Sen. Ben. 3, 5, 2.—
    II.
    Transf.
    A.
    To live on any thing or in any manner, i. e. to support life; to sustain or maintain one's self:

    stirpibus palmarum vivere,

    Cic. Verr. 2, 5, 50, § 131:

    piscibus atque ovis avium vivere,

    Caes. B. G. 4, 10 fin.:

    lacte atque pecore,

    id. ib. 4, 1;

    5, 14: cortice ex arboribus,

    id. B. C. 3, 49:

    coriis herbisque et radicibus vivere,

    Liv. 23, 30, 3:

    herbis Vivis et urticā,

    Hor. Ep. 1, 12, 8:

    siliquis et pane secundo,

    id. ib. 2, 1, 123:

    parvo,

    id. S. 2, 2, 1:

    rapto,

    Verg. A. 7, 749:

    de vestro,

    Plaut. Truc. 5, 61:

    misere,

    id. Aul. 2, 4, 36:

    parcius,

    Hor. S. 1, 3, 49:

    suaviter,

    id. Ep. 1, 8, 4:

    bene,

    id. ib. 1, 6, 56;

    1, 11, 29: rapto,

    Liv. 7, 25, 13; 27, 12, 5:

    verbum vivere quidam putant ad cibum pertinere,

    Dig. 50, 16, 234.— Impers. pass.:

    vivitur ex rapto,

    Ov. M. 1, 144. — Trop.:

    (sunt) in eo studia illa nostra, quibus antea delectabamur, nunc etiam vivimus,

    Cic. Fam. 13, 28, a, 2.—
    B.
    To live, i. e. to pass one's life, to reside, dwell, be in any place or manner (cf.:

    vitam dego): Rhodi,

    Cic. Fam. 4, 7, 4:

    extra urbem,

    id. Brut. 74, 258:

    Cypri,

    Nep. Chabr. 3, 4:

    in litteris vivere,

    Cic. Fam. 9, 26, 1; id. Sen. 11, 38:

    in maximā celebritate atque in oculis civium,

    id. Off. 3, 1, 3:

    in paupertate,

    id. Part. Or. 18, 63:

    in humilitate,

    Lact. 7, 9, 17: cum timore, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 14, 3:

    unis moribus et numquam mutatis legibus,

    Cic. Fl. 26, 63:

    e naturā,

    id. Fin. 3, 20, 68:

    convenienter naturae,

    id. ib. 3, 7, 26; id. Off. 3, 3, 13:

    valde familiariter cum aliquo,

    id. Att. 6, 6, 2; cf.:

    Hirtius vivit habitatque cum Balbo,

    id. ib. 14, 20, 4:

    cum Pansā vixi in Pompeiano,

    id. ib.:

    ecquis me vivit hodie fortunatior?

    Ter. Eun. 5, 8, 1:

    ego vivo miserrimus,

    Cic. Att. 3, 5:

    viveret in terris te si quis avarior uno,

    Hor. Ep. 2, 2, 157:

    illā sorte Contentus vivat,

    id. S. 1, 1, 3.—Prov.:

    secum vivere,

    to live for one's self, care only for one's self, Cic. Sen. 14, 49.— Impers. pass.:

    quoniam vivitur non cum perfectis hominibus, sed, etc.,

    Cic. Off. 1, 15, 46.

    Lewis & Short latin dictionary > vivo

См. также в других словарях:

  • Sitzen — 1. Besser sitzen bei einem der leugt, als bei einem der schweigt. – Petri, II, 39. 2. Besser sitzen bleiben, als sich einem Eheteufel verschreiben. In Welschtirol: L ie mien restá, che stlett ciapà. (Hörmann, 24.) 3. Bettelmännisch g sesse ist… …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

  • contenter — Se contenter, Acquiescere, B. ex Suetonio. Il est content, ou il se contente de peu de chose, Contentus est paruo, Paucis contentus, Modico contentus. Il se contente de ce qu il a, Viuit sua sorte contentus. Contenter aucun, Explere animum alicui …   Thresor de la langue françoyse

  • VIE — «Qui sait si la première notion de biologie que l’homme a pu se former n’est point celle ci: il est possible de donner la mort.» Cette réflexion de Valéry dans son Discours aux chirurgiens (1938) va plus loin que sa destination première. Peut… …   Encyclopédie Universelle

  • Proverbios latinos — Anexo:Proverbios latinos Saltar a navegación, búsqueda Los proverbios latinos son un tipo de paremia (enunciado sentencioso, como el refrán, el adagio, la máxima, la sentencia, y el aforismo) utilizada por los romanos, y que se han mantenido en… …   Wikipedia Español

  • Los (Subst.) — 1. Das Los fällt immer auf die Unglücklichen. – Sprichwörterschaft, 197. 2. Das Los stillt den Hader. – Sprichwort, 18, 18; Pistor., VI, 76; Simrock, 6605; Schulze, 77; Graf, 215, 204. Lat.: Contradictiones comprimit sors. 3. Jedem ist sein Los… …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

  • Zufrieden — 1. De tofräd n, hat ümmer nâg. – Schwerin, 101. 2. Der ist nicht zufrieden, der bös ist. Bei Tunnicius (1109): He is nicht tofreden de quât is. (Non est pacificus stomacho commotus et ira.) 3. Der nicht zufrieden ist, soll kein glück suchen. –… …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

  • Renaissance carolingienne — Raban Maur (gauche), présenté par Alcuin (centre), dédicace son œuvre à l archevêque Otgar de Mayence (droite). Liber de laudibus Sanctae Crucis, manuscrit de Fulda, vers 831 840. La renaissance carolingienne est une période de renouveau de la… …   Wikipédia en Français

  • ԻՆՔՆԱԲԱՒՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0855 Chronological Sequence: Unknown date գ. αὑτάρκεια, αὑταρκία sibi sufficiere, animus sua sorte contentus, frugalitas Ինքնաբաւն լինել. անկարօտութիւն. սակաւապիտութիւն. *Իսկ պահքն ինքնաբաւութիւն, որ նահատակին նովաւ. Բրս. պհ …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»